Volwaardig plantaardig eten: maximaliseer je gezondheid
Een grappig gegeven: gezond eten heeft meer te maken met wat je niet eet, dan met wat je wel eet. Ook binnen een standaard veganistisch dieet kan je niet zomaar alles eten dat plantaardig is, en verwachten dat dat goed voor je is. Ook plantaardig voedsel kan negatieve effecten op je gezondheid hebben. Ik hoor je al zuchten, en misschien denk je nu “Maar als zelfs veganistisch eten schadelijk kan zijn voor je gezondheid, wat blijft er dan nog over?”
Gelukkig is daar wel een positief (en wetenschappelijk eenduidig) antwoord op. Een whole foods plant based-diet, of volwaardig plantaardig dieet in het Nederlands, is een stroming binnen veganisme dat met eenvoudige richtlijnen ervoor zorgt dat je je gezondheid kan maximaliseren.
Wat eet een veganist?
Een veganist eet geen vlees, kip, vis, zuivel, of eieren. Oftewel, geen dierlijke producten. Hiermee ontwijk je al een hoop elementen die slecht zijn voor ons lichaam - denk aan carcinogenen en cholesterol, dierlijke proteïnen en verzadigd vet, groeihormonen en meer. Je kunt als veganist echter nog steeds overdoseren op grote hoeveelheden vet, zout, en suiker. Vleesvervangers gemaakt van geconcentreerde eiwitten, denk aan de Beyond Burger of Kipstuckjes, brengen helaas weer hun eigen negatieve effecten met zich mee doordat het onnatuurlijke producten zijn. Onze miljoenen jaren oude verteringsstelsels zijn perfect geëvolueerd om een appel te herkennen en dat op de juiste manier te verwerken, maar van hevig bewerkte producten kan ons lichaam erg overstuur raken.
Hoe minder bewerkt voedsel is, hoe meer positieve gezondheidseffecten het heeft.
En zo komen we dus uit op een whole foods plant based-dieet, dat eigenlijk meer een levensstijl is dan een dieet. Binnen de whole foods plant based-levensstijl ligt de focus op ‘whole foods’ (volwaardig voedsel) - voedsel dat zo min mogelijk bewerkt is. Dat betekent: geen witbrood, maar volkorenbrood. Geen witte rijst, maar zilvervliesrijst. Geen sinaasappelsap, maar de hele sinaasappel. Geen voedsel met toegevoegd suiker of kunstmatige zoetstoffen. Waarom? In bijna alle gevallen geldt; hoe minder bewerkt voedsel is, hoe meer positieve gezondheidseffecten het heeft. Vice versa geldt vaak hetzelfde. Hoe meer een product bewerkt is, des te slechter is het voor je gezondheid.
75% zetmeel, de rest groente en fruit
Waar je zoveel van kan eten als je wilt zijn intacte volkoren granen (rijst, haver, maïs), fruit, groenten, en peulvruchten. Wat je ook prima kan eten, maar wat niet de focus in je dieet moet zijn, zijn noten, zaden, avocado’s, natuurlijke zoetmakers, en bepaalde tarwe- of sojaproducten die geen toegevoegde vetten bevatten zoals tofu en tempeh. Een goede vuistregel is dit: baseer je dieet voor 75% op zetmeel – zoals aardappelen, bonen en volkoren granen – en vul aan met groenten en fruit. En nul procent zuivel en vlees natuurlijk ;)
Zo simpel kan het zijn! Het mooie van volwaardig plantaardig eten is dat je, nadat je door je gewenningsperiode heen bent, niet meer hoeft op te letten op wat je eet. Je dieet is dan geëvolueerd in een levensstijl. Het verschil tussen een dieet en een levensstijl is dat een dieet vaak tijdelijk en moeilijk vol te houden is, omdat een dieet van je vraagt om op een voor het menselijk lichaam onnatuurlijke manier te eten. Maar bij een volwaardig plantaardig dieet keer je vrij letterlijk terug naar de roots, en daarom is het meer dan een dieet - een levensstijl die je zonder na te denken gemakkelijk vol kan houden.
Even belangrijk: mocht je op deze manier willen gaan eten, dan is het belangrijk om een B12-supplement te gebruiken. Slik minstens één keer per week 2.500 microgram (µg) cyanocobalamine, of dagelijks 150 µg.
Geen dieet, maar een levensstijl
Calorieën hoeven niet geteld te worden - je maag vertelt je of je genoeg gegeten hebt, zoals het hoort. Gekookt eten hoeft niet ontweken te worden, en maak gebruik van gemakkelijke opties als bevroren fruit en ingeblikte bonen. Experimenteer naar hartelust met alle kruiden die je vinden kan.
Volwaardig plantaardig leven betekent dagelijks je buikje tot verzadiging kunnen volvreten in de wetenschap dat je je lichaam het beste voedsel hebt gegeven dat er is. Als bonus heb je minimale impact gemaakt op het milieu en niet bijgedragen aan onnodig dierenleed. Een win-win-win-situatie. Wat wil je nog meer?