Deze heerlijke veganistische (en whole food, plant-based) pompoenpasta is rechtstreeks gelift uit onze aller eerste Vreetzame Maaltijdbox! Makkelijk, snel, smeuïg en romig - een perfect gerecht om iemand mee te introduceren aan veganisme en de mogelijkheden op een whole food, plant based-dieet. Laat ons in de comments hieronder weten of 't gesmaakt heeft! Vreet smakelijk!
2 porties, tijd ±20 minuten
Benodigheden: staafmixer/blender
• 250 gram volkorenpasta
• 1 kleine ui, grof gesneden
• 2 tenen knoflook, gepeld
• 400 gram pompoenblokjes
• 40 gram ongebrande en ongezouten cashewnoten
• 250 ml groentebouillon
• 20 gram basilicum
• 2 el edelgist
• paar handjes veldsla
• 20 gram pijnboompitten - optioneel
• 1-2 eetlepels citroensap
• zwarte peper en zout, naar smaak
Stap 1: Bereid de pasta zoals aangegeven op de verpakking. Breng
ondertussen in een andere pan de groentebouillon aan de kook.
Stap 2: Doe de ui, knoflook, pompoenblokjes en de cashewnoten in de pan
met groentebouillon en kook in ongeveer 10 minuten gaar. Test op
gaarheid door de pompoen te prikken met een vork.
Stap 3: Pureer vervolgens met een blender (of staafmixer) de groenten en
cashewnoten, samen met de bouillon, tot een gladde saus. Snijd de
basilicumblaadjes fijn en roer door de saus.
Stap 4: Voeg de edelgist en een beetje citroensap toe. Roer door en proef
de saus. Voeg peper en eventueel wat zout toe, naar smaak.
Stap 5: Roer de saus door de pasta en serveer er wat veldsla en
pijnboompitten bij. Vreet smakelijk!
Meer recepten, video's, en artikelen zien? Check onze blog, YouTube, en Instagram!
]]>Dit heerlijke veganistische (en whole food, plant-based) stoofpotgerecht is rechtstreeks gelift uit onze aller eerste Vreetzame Maaltijdbox! Een lekkere, oer-Hollandse maaltijd zoals je moeder hem voor je maakte - maar dan zonder vlees. Laat ons in de comments hieronder weten of 't gesmaakt heeft! Vreet smakelijk!
2 porties, tijd ±60 minuten
Benodigheden: soeppan, staafmixer/blender
• 1 ui, grof gesneden
• 2 wortels, grof gesneden (3 cm)
• 2 stengels bleekselderij, grof gesneden (3 cm)
• 2 portobello’s, grof gesneden (3 cm)
• 3 teentjes knoflook, fijngehakt
• 650 ml water
• 600 gram vastkokende aardappelen, gewassen en
grof gesneden (3 cm)
• 1 blikje tomatenpuree
• 1 eetlepel Italiaanse kruiden
• 1 eetlepel paprikapoeder
• 1 theelepel rozemarijn
• 120 gram erwten
• 15 gram peterselie, fijngesneden
• zwarte peper en zout, naar smaak
Stap 1: Voeg een klein scheutje water toe aan een soeppan op middelhoog
vuur. Wanneer het water begint te sputteren, voeg dan de ui,
wortels en bleekselderij toe. Bak zo’n 8 minuten, onder regelmatig
roeren. Wanneer de groenten beginnen vast te plakken aan de pan,
voeg dan weer een scheutje water toe.
Stap 2: Voeg de portobello’s en de knoflook toe en bak nog zo’n 5 minuten
onder regelmatig roeren. Water toevoegen indien nodig.
Stap 3: Voeg het water, de aardappels, tomatenpuree, Italiaanse kruiden,
paprikapoeder en rozemarijn toe. Verlaag het vuur naar middellaag.
Doe het deksel op de pan en laat zo’n 25 tot 30 minuten pruttelen
– onder af en toe roeren – of tot de aardappelen en wortels gaar
zijn.
Stap 4: Voeg de erwten toe en kook nog zo’n 5 minuten. Pureer een klein
deel(!) van de inhoud van de pan met een staafmixer, of doe
ongeveer een mok vol in de blender. Voeg daarna de puree terug toe
aan de pan, samen met de verse peterselie. Roer door en voeg peper
en eventueel zout toe, naar smaak.
Stap 5: Lekker als op zichzelf staand gerecht, of serveer met wat brood.
Vreet smakelijk!
Meer recepten, video's, en artikelen zien? Check onze blog, YouTube, en Instagram!
]]>Eén van de lastigste dingen aan meer plantaardig eten, en in het verlengde daarvan vegan worden, is de overgangsperiode. Vaak is het een tijd van onzekerheid en op- en aanmerkingen van alle kanten, wanneer mensen om je heen merken dat je geen dierlijke producten meer eet.
Stel je voor: je hebt net besloten om de sprong te wagen en plantaardig te gaan eten en/of vegan te worden, of je bent al een tijdje veganist maar je weet niet of je ‘het wel goed doet’. Je bent ietwat kwetsbaar, want je moet mensen nu vertellen dat je plantaardig eet. Daarover krijg je dan vragen en op- of aanmerkingen waarop je zelf ook nog niet altijd een antwoord hebt. Ook ben je waarschijnlijk nog zoekende tussen alle bergen aan informatie, naar wat wel en niet klopt van die informatie, en naar wat je wel en niet moet eten om ‘alle voedingsstoffen binnen te krijgen’. We zijn hier maar al te bekend mee, en daarom hebben we als houvast de tien beste tips opgesteld die jou helpen bij het vegan worden en blijven.
We beginnen met de belangrijkste tip van allemaal - het antwoord op de vragen: “Wat moet ik nu écht eten als veganist? En waar moet ik op letten?” Sommige mensen zijn altijd op zoek naar ‘de juiste verhoudingen’, houden angstvallig hun eiwitinname bij en zijn bang voor koolhydraten en andere randzaken. Ook binnen het veganisme heb je genoeg mensen die zich met de verkeerde aspecten van eten bezig houden. Mocht je dat doen, lieve lezer, dan nodigen we je hierbij uit om je over (onder andere) bovenstaande dingen je niet langer druk te maken.
Het enige wat je hoeft te onthouden is dat de focus van je dieet moet liggen op ongeraffineerde zetmeelhoudende producten. Met ‘focus’ bedoelen we dan zo’n 75-85 procent van je bord. Dit vul je dan aan met groenten en fruit. Vervolgens eet je tot je je verzadigd voelt - en het is prima als dat de ene keer wat minder is en de andere keer wat meer.
Granen:
Zetmeelhoudende groenten:
Peulvruchten:
Zo simpel is het. Dat is het geheim van een gezond voedingspatroon. Zelfs als je sport, of anderzijds zware fysieke inspanningen moet verrichten. Natuurlijk zijn wat noten en zaden prima toevoegingen aan je voedingspatroon, maar deze moeten niet als de basis van je dieet worden beschouwd.
Meer hierover weten? Lees ons artikel over volwaardig plantaardig eten.
Een van de simpelste en makkelijkste dingen die je kan doen als je meer plantaardig wilt gaan eten is je zuivelproducten vervangen met een plantaardige variant. En van die dingen zijn koe- of geitenmelk vervangen het makkelijkst.
Qua smaak is de ene plantaardige melk de andere niet, dus als je er eentje niet zo lekker vindt: probeer vooral een andere. Er zit er vast één tussen die je wel lekker vindt! Ook verschilt het een beetje per melksoort wat lekker is met wat. Zo vindt ondergetekende havermelk vooral lekker met koude muesli, maar sojamelk met havermoutpap. Als het je vooral gaat om je impact op het milieu, dan doe je er in ieder geval goed aan om amandelmelk wat vaker te laten staan, en vooral haver- en sojamelk te kopen.
Red jezelf en neem je eigen eten mee! Wij - en vele veganisten met ons - kunnen je genoeg verhalen vertellen over hoe belangrijk dit is als je niet wilt verhongeren. Je zal best wel eens in situaties belanden waarin mensen niet begrijpen wat plantaardig eten precies inhoudt, en daardoor geitenkaas in je salade gooien. Of je komt op een plek waar ze überhaupt geen plantaardig eten hebben.
Daarom is het nooit verkeerd om je eigen eten mee te nemen als je niet weet wat voor eten ergens zal zijn. Dan weet je in ieder geval dat je altijd wat te eten hebt. Wij koken de avond van tevoren bij het avondeten vaak een extra portie, en eten dat de volgende dag ergens anders bijvoorbeeld als lunch. Begin maar alvast wat vershoudbakjes aan te schaffen: je gaat ze nodig hebben!
Voortbordurend op het vorige punt, is het ook handig om altijd wat te knabbelen te hebben in je tas. Denk dan aan worteltjes, (droog) fruit, snoepkomkommers en dat soort dingetjes. Wat langer houdbare opties waar je geen omkijken naar hebt, zoals nootjes en repen zoals die van Nakd (zonder toegevoegde suikers en vetten), zijn ook een fijne oplossing!
Wat de overgang van vlees naar Vreetzaam (lees: volwaardig plantaardig) makkelijker en vooral ook leuker maakt, is als je plantaardige variaties opzoekt van je favoriete gerechten. Qua smaak is heel veel – zo niet alles – na te bootsen op een gezonde, plantaardige manier. Het vereist alleen even wat inspiratie.
Zin in een lekkere bolognese, curry, of carbonara? Google ‘whole foods, plant-based carbonara’ en klaar is Kees. En dat geldt eigenlijk voor alles wat je wilt eten. Het fijne hieraan is dat je er zo langzaam maar zeker achterkomt dat je op het gebied van smaak niks hoeft te missen op een plantaardig dieet. Natuurlijk smaakt het vaak toch een béétje anders, maar zeker niet minder lekker!
Kleine sidenote: in de video hierboven gebruiken ze olie, maar dat kan je prima weglaten. Een echt Vreetzaam (volwaardig plantaardig) gerecht is altijd zonder olie!
Als je deze blog leest dan ben je al bijzonder goed bezig! Wanneer je de enige bent die plantaardig eet in je omgeving dan kan dat een beetje isolerend of allenig aanvoelen, en dat vindt natuurlijk niemand leuk. Je wilt je toch gesteund voelen in de beslissing die je gemaakt hebt. Om het vol te houden hebben we allemaal wel eens inspiratie of aanmoedigende woorden nodig. Ken je IRL niemand die dat voor je doet, dan zijn er gelukkig altijd nog talloze vegan communities op het internet. Natuurlijk kun je de leukste plant based community - #TeamVreetzaam - joinen door ons te volgen op Instagram, YouTube, en Facebook.
Op nagenoeg alle sociale media vind je genoeg groepen met mensen die toffe dingen delen. Denk aan inspirerende verhalen over hoe switchen naar een plantaardig dieet letterlijk hun leven of die van een dierbare heeft gered, heerlijke recepten en slimme kooktrucjes, interessante feitjes en meer. Hieronder vind je wat aanraders:
Reddit: r/vegan, r/wholefoodsplantbased
Instagram: @nlvegan, @plantaardiger, @earthlinged, @vegancommunity
Facebook: Vegan Nederland 1, Vegan Nederland 2
YouTube: NutritionFacts voor feitjes, Simnett Nutrition voor sporters, Mic the Vegan voor debunk video's, Sustainably Vegan voor tips over duurzaam leven, The Whole Food Plant Based Cooking Show voor recepten,
Wat ook kan helpen is je directe omgeving vragen om plantaardig met jou mee te eten. Willen ze dat niet, dan kan je vragen of ze op z’n minst rekening willen houden met dat jij dat wel doet. Vaak is het ‘t fijnst als je je omgeving meekrijgt. Want dan is het niet meer “ik tegen de rest”, maar doe je het met z’n allen.
Wanneer je het druk hebt en geen zin hebt om te koken (of te lui bent, zoals ik soms (of vaak)), dan zijn kant-en-klare maaltijden echt een zegen. Met kant-en-klare maaltijden moet je helaas wel uitkijken dat je niet het soort kiest waar te veel toegevoegd zout, suiker, en olie in zit.
Een salade of een lekker soepje kan zeker een uitkomst zijn op drukke dagen. Maak het net even wat meer eigen door er wat extra kruiden of rijst aan toe te voegen, en je hebt binnen enkele minuten een goed vullende maaltijd.
Staar je niet blind op variatie. Waarschijnlijk eet je nu ook best vaak dezelfde dingen, en dat is best wel dikke prima. Ga daarom op zoek naar een aantal verschillende gerechten (drie tot vijf) die je écht lekker vindt, en wordt goed in de bereiding ervan. Dan heb je een hele mooie basis.
Met die drie tot vijf gerechten kun je alsnog genoeg variëren natuurlijk! Vervang de groenten of de kruiden eens en je hebt weer iets heel anders voor je neus. En als je je geroepen voelt om meer gerechten aan je plantaardige arsenaal toe te voegen of je houdt van vaak verschillend eten, dan kan je dat uiteraard ook gewoon doen!
Wist je dat veel diepvriesgroenten en -vruchten vaak de meeste vitaminen bevatten doordat ze al snel na de oogst zijn ingevroren? En bij beide hoef je je natuurlijk amper zorgen te maken over wanneer ze bederven. Vaak zijn ze ook nog eens een stuk goedkoper. Oftewel, ideaal om een aantal van je lievelingsgroenten en -fruit in je vriesvak te hebben liggen.
“M’n lichaam zal het wel nodig hebben gehad”, zei het meisje met een eetlepel Chunky Monkey van Ben & Jerry’s in d’r mond. Maar nee, zo werkt ons lichaam eigenlijk niet. Inmiddels is bekend dat ons lichaam snakt naar het voedsel dat we regelmatig eten. Wat houdt dat in de praktijk in?
Als je compleet stopt met het eten van een bepaald product, dan zal je lichaam er op een gegeven moment niet meer om vragen. Alleen in de overgangsperiode nog wel. Dit is dus eigenlijk juist goed nieuws! Dat betekent dat als je commit aan het volhouden om iets niet meer te eten, je uiteindelijk vrij zult zijn van cravings voor voedsel dat niet goed voor je is.
Natuurlijk is het een tijdje allemaal verleidelijk en lastig - maar de beloning aan het einde van de regenboog is groot! Je zal ontdekken dat ‘normaal’ eten helemaal niet saai is, en je krijgt een nieuwe waardering voor natuurlijke smaken. Geloof het of niet: peer en mango zijn voor mij nu net zo lekker als dat snoep vroeger was!
Maar wat kun je doen op het moment dat je zo’n craving hebt? Heb je behoefte aan wat zoets? Eet iets zoets! Eet wat vers fruit of gedroogd fruit, of maak een gezond baksel. Behoefte aan iets hartigs? Zoek de hartige smaken op in bijvoorbeeld soep met wat brood, of eet worteltjes met hummus als dip. Als laatste kan je ook nog fysiek wat anders gaan doen om je hoofd van de craving af te zetten. Een stuk wandelen of sporten, of je bezighouden met één van je hobby's.
Dit waren de tien beste tips om vegan te worden en te blijven. Heb je zelf ook een goeie tip die je graag wilt delen? Doe dat dan in de reacties beneden. We lezen ze graag!
]]>Dit artikel is niet bedoeld als vervanging voor medisch advies. Mocht je lijden aan een eetstoornis of heb je één of meerdere medische aandoeningen, neem dan altijd eerst contact op met je huisarts of diëtist voordat je je dieet aanpast.
Sinds 2019 is meer dan de helft van de volwassen Nederlanders te zwaar. Het is dan ook niet zo vreemd dat afvallen al jaren het meest uitgesproken goede voornemen is met oud en nieuw. Toch wordt er geschat dat zo’n 80 tot 95 procent van alle mensen die afvallen uiteindelijk hun verloren gewicht weer aankomen, of zelfs meer.
Waarom is het toch zo moeilijk om blijvend gewicht te verliezen? En hoe kan een volwaardig plantaardige leefstijl je helpen om de overtollige kilo’s voorgoed kwijt te raken?
Het is in ieder geval goed om je te beseffen dat er in de meeste gevallen niets mis met je is als je overgewicht hebt. Je lichaam werkt juist naar behoren! Het probleem is het voedsel waar we tegenwoordig toegang tot hebben; daarover straks meer.
Allereerst: als je eet, dan geeft je brein dopamine af. Dopamine is een hormoon dat ervoor zorgt dat je je prettig voelt, waardoor je gestimuleerd wordt om meer te eten. Dit is nodig, want voedsel consumeren geeft je een fijn gevoel, waardoor de kans dat je jezelf uithongert erg klein is.
Voor het naar binnen werken van voedsel word je dus beloond door je hersenen. En daar komt ook nog eens bij dat hoe meer calorieën iets bevat, des te groter de beloning is. Want wie in de oertijd zoveel mogelijk calorierijk voedsel vond en at, had de grootste kans om te overleven. Dit is de reden dat mensen vaak liever patat eten dan een gekookte aardappel, en liever een hamburger bestellen dan een salade.
Dit systeem van beloning door dopamine werkte miljoenen jaren lang goed, en werkt bij wilde dieren nog steeds goed. Waar het echter fout is gegaan is bij de introductie van bepaalde chemicaliën (een eng woord voor ‘stoffen’) in ons dieet: voornamelijk suiker, zout en vetten (olie, boter en margarine).
Deze stoffen hebben we nodig om te overleven en ze zitten van nature al in ons voedsel. Er ontstaan echter problemen als we ze uit het voedsel halen en in geïsoleerde vorm consumeren. Extra suiker, zout of vet in geïsoleerde vorm zorgen voor een extra grote afgifte van dopamine, waardoor we extra veel genieten van ons eten. Hierdoor eten we meer en vaker van dit voedsel.
Ook zorgt onze blootstelling aan suiker, zout en vet – en de daardoor veroorzaakte gewenning – ervoor dat we niet meer echt genieten van onbewerkt voedsel. Gestoomde broccoli smaakt maar flauwtjes in vergelijking met een vette burger en zoute friet, en zelfs de rijpste perzik smaakt bitter als je gewend bent aan snoep en koek.
Waarom reageren we zo goed op deze stoffen? We vinden ze simpelweg lekker omdat we ze nodig hebben om te overleven. We eten zo graag suikers en vetten omdat ze calorierijk zijn en ons dus genoeg energie geven om de dag door te komen.
Suikers zijn belangrijk omdat ze energie leveren voor je spieren, je hersenen en alle andere organen. Vetten dienen als energieopslag, als bescherming voor je organen en beschermt je tegen de kou. Ook moeten we bepaalde vetzuren (omega 3 en omega 6) binnenkrijgen via de voeding voor een aantal belangrijke processen in ons lichaam. Daarnaast faciliteren vetten de opname van de vetoplosbare vitamines A, D, E en K.
Zout is ‘in het wild’ best zeldzaam. Het zit van nature in kleine beetjes in al het voedsel, en dan vooral in groene bladgroenten. Het natrium in zout is belangrijk voor het regelen van de vochtbalans in het lichaam, het regelen van de bloeddruk en voor een goede werking van spier- en zenuwcellen. Erg belangrijk dus. Het is dan ook niet zo gek dat zoutig voedsel ons aantrekt.
Doordat ons eten zoveel zoeter, zouter en vetter wordt gemaakt kunnen we niet meer vertrouwen op ons ingebouwde beloningssysteem. Het voedsel dat ons het meest beloont, is niet langer het voedsel dat ons de grootste kans op overleven geeft. In plaats daarvan maakt het ons steeds dikker en zieker. Dit is waarom:
Een teveel aan suiker is niet goed voor ons. Geïsoleerde suiker (zoals in kristalsuiker) levert loze calorieën (4 per gram), kan bijdragen aan het ontstaan van overgewicht en het is één van de hoofdoorzaken van tandbederf. Ook is aangetoond dat het nemen van dranken met toegevoegde suiker het risico op diabetes type 2 verhoogt. Het maakt trouwens niet uit of je geïsoleerde suiker neemt in de vorm van kristalsuiker, ahornsiroop, agavesiroop of honing: je lichaam verwerkt het allemaal op dezelfde manier.
Bijna tachtig procent van de Nederlanders krijgt dagelijks te veel zout binnen. Naast een hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten kan een teveel aan zout ook nog eens leiden tot maagkanker, botontkalking en nierziekten. Dit geldt trouwens voor alle soorten zout, of het nu roze Himalayazout is of Keltisch zout. (Mocht je echt niet zonder kunnen, kies dan altijd zout met toegevoegd jodium; vooral als je geen brood eet.) Het is in ieder geval in bijna alle gevallen aan te raden om je zoutinname te verminderen.
Vet bestaat altijd uit een combinatie van verzadigd en onverzadigd vet, maar in verschillende verhoudingen. Verzadigd vet is het ‘slechte’ vet en kan het LDL-cholesterol verhogen. Onverzadigd vet kan het LDL-cholesterol juist verlagen. Een te hoog LDL-cholesterol kan leiden tot hart- en vaatziekten, dus het is belangrijk om bronnen met veel verzadigd vet te vervangen door bronnen met meer onverzadigd vet. Een teveel aan vet wordt gemakkelijk door het lichaam opgeslagen als lichaamsvet, waardoor het een bijdrager is aan het ontstaan van overgewicht. Het maakt hierbij niet uit of je verzadigd of onverzadigd vet eet.
Voedsel dat rijk is aan suiker en vet bevat meestal weinig vezels en weinig water – denk bijvoorbeeld aan koekjes en chocolade. Hierdoor is het makkelijker om te veel calorieën binnen te krijgen. Hoe dit komt? Vezels en water bevatten beide geen calorieën, maar zorgen samen wel voor veel volume. Als eten veel volume heeft, dan vult het je maag meer op en zit je sneller vol. Groenten en fruit bestaan voor een groot deel uit water en bevatten vaak veel vezels. Als je dus een groot deel van je bord vult met groenten, dan kan je met minder calorieën alsnog een vol gevoel hebben.
Overdaad schaadt dus, maar dat weten de meeste mensen al. De problemen ontstaan wanneer mensen dag in dag uit bewerkte voedingsmiddelen consumeren, die volgeladen zijn met suiker, zout en vet. ‘Doe het dan niet!’, zullen sommigen zeggen. Dat is echter makkelijker gezegd dan gedaan.
Omdat we geëvolueerd (en/of gecreëerd) zijn om calorierijk voedsel op te sporen en lekker te vinden, is het erg lastig om dit voedsel te laten staan. Vroeger (als in: voordat er bewerkt voedsel bestond) droeg calorierijk voedsel bij aan de gezondheid en vergrootte het je overlevingskans. Je lichaam vertelde je dat je dit voedsel moest opeten, en het liefst tot je buikje vol zat.
Vond je nootjes op de grond?
– ‘Top, eet ze snel op!’
Plukte je een extra zoete appel?
– ‘Fijn, goede vondst!’
Tegenwoordig is het echter een ander verhaal. Voedsel dat erg calorierijk is, draagt niet langer bij aan de gezondheid. Vaak is het voedsel dat slecht voor je is en waar je gemakkelijk door aankomt. En we weten ook allemaal wel dat bijvoorbeeld fastfood en snoep niet goed voor ons zijn, maar onze hersenen zijn nog niet aangepast aan de moderne tijd, dus worden we aangemoedigd door ons brein om het tóch op te eten. Ons oerbrein overlaadt ons vervolgens met dopamine en dus met plezier als we daarnaar luisteren. Dit zorgt voor een innerlijke tweestrijd:
‘Ik weet dat dit voedsel slecht voor me is, maar het is zo lekker, en als ik het eet dan voel ik me fijn.’
Voor mensen die roken of hebben gerookt zal dit innerlijke gesprek hen misschien bekend in de oren klinken. Als je rookt – of drinkt – dan worden je hersenen namelijk ook overspoeld met dopamine, en je lichaam zal er ook steeds opnieuw naar blijven vragen en je vervolgens belonen als je luistert. Nu is een rook- of alcoholverslaving niet hetzelfde als het eten van junkfood, maar in veel opzichten is het wel te vergelijken.
Deze tegenstrijdigheid tussen wat goed voelt en wat goed is zorgt voor voor een verstoorde relatie met voedsel. Je voelt je fijn als je een bak ijs leeg eet, maar even later heb je er alweer spijt van. Het is voor veel mensen een leven vol schuldgevoel over hoe en wat ze eten.
Goed om te weten is dat er niet per se iets mis met je is als je moeite hebt met niet snoepen, of als je daardoor overgewicht hebt. Je lichaam werkt naar behoren! Je hoort suiker, zout en vet lekker te vinden.
Nu hoor je vaak de uitspraak ‘alles met mate’. Men gaat er vaak vanuit dat junkfood niet zo erg is, zolang je er maar niet te veel van eet. Helaas houdt deze uitspraak geen rekening met het feit dat bepaalde stoffen of voedingsmiddelen op veel mensen een verslavende werking hebben.
Voor mensen die verslavingsgevoelig zijn of overgewicht (of zelfs obesitas) hebben omdat ze ‘lekker eten’ niet kunnen laten staan, is ‘alles met mate’ absoluut geen goed advies. Rokers stoppen ook niet door te minderen, en alcoholisten stoppen niet met drinken door over te stappen op bier in plaats van wodka. Als rokers en alcoholisten daadwerkelijk kónden minderen, dan zouden zij überhaupt niet verslaafd zijn. Als je honderd kilo overgewicht hebt en je kón matigen, dan was je überhaupt niet op het punt van overgewicht gekomen.
Even ter verduidelijking: in bovenstaande alinea gaat het specifiek over mensen die lijden aan overgewicht vanwege hun relatie met voedsel, en niet over mensen die te zwaar zijn vanwege een stofwisselingsziekte of een andere medische aandoening.
Iedere nieuwe hap junkfood versterkt de ‘afhankelijkheid’ en vermeerdert de cravings naar het ongezonde voedsel. Evolutionair psycholoog Doug Lisle noemt dit fenomeen The Pleasure Trap, oftewel: De valkuil van plezier.
Hoe kom je uit deze valkuil? Door te stoppen met het consumeren van troep. Het probleem is alleen dat onze omgeving compleet is veranderd in de afgelopen honderd jaar. Op elke straathoek is nu voedsel te vinden dat rijk is aan suiker, zout en vet, en ons brein wordt daar erg enthousiast van. Als we een gezonde relatie willen hebben met ons voedsel en een gezond gewicht willen behouden of bereiken dan moeten we dus leren omgaan met onze veranderde omgeving.
Het fijne aan een volwaardig plantaardig dieet is dat je in principe altijd zoveel kan eten als je wilt, en toch een gezond gewicht kan bereiken en behouden. Het enige waar je op hoeft te letten (op het uitsluiten van dierlijke producten na) is het ontwijken van suiker, zout en vet.
Er is wel een probleempje: onbewerkt, plantaardig voedsel is niet zo spannend als fastfood, snoep en vette snacks. ‘Moet ik dan de rest van m’n leven saaie planten eten?’, zul je nu misschien zeggen. Het korte antwoord is ‘ja’, maar haak niet meteen af.
Het fijne aan het lichaam is dat het zich goed kan aanpassen aan nieuwe situaties. Als jij stopt met het eten van junkfood, dan smaakt echt eten aan het begin misschien flauwtjes, maar na een tijdje smaakt het ineens een stuk beter; zelfs zonder allemaal suiker, zout en vet. Dit proces van gewenning heet neurale adaptatie. In de meeste gevallen ben je in een paar weken al gewend aan je nieuwe manier van eten en zullen je cravings steeds minder worden. Het belangrijkste is vooral dat je in de tussentijd junkfood zoveel mogelijk mijdt.
Dat gezegd hebbende hoeft volwaardig plantaardig eten absoluut niet saai te zijn, en je hoeft echt niet de rest van je leven alleen nog maar salades te eten. Met een beetje creatief denken (of googelen) tover je jouw favoriete gerechten gemakkelijk om in iets wat niet alleen lekker is, maar ook heel gezond. Denk aan mac 'n cheese met een saus gemaakt van cashewnoten, chili sin carne met bonen in plaats van gehakt, pittige Indiase curry's en nog veel meer! Uiteraard zul je binnenkort ook de gezonde plantaardige variaties van deze – en andere – gerechten terug kunnen vinden op onze site.
Neurale adaptatie is de belangrijkste stap op weg naar een gezonde relatie met eten. Als je gewend bent aan de natuurlijke smaak van eten, dan smaken bewerkte etenswaren vaak veel te zoet, te zout en te vettig. Je zult cravings krijgen voor je ontbijt met havermout of je lievelingspasta met tomatensaus, in plaats van dat je hunkert naar een zak chips of een vette frikandel.
Het allermooiste aan dit alles is dat je op een volwaardig plantaardig dieet niet meer hoeft op te letten op hoeveel je eet. Zolang je je houdt aan een aantal simpele richtlijnen hoef je nooit meer calorieën te tellen, of je druk te maken over je gewicht. Eet simpelweg zoveel mogelijk plantaardig, onbewerkt voedsel tot je verzadigd bent en je lichaam zal je belonen met een optimale gezondheid.
]]>Wat is er leuker dan te ontdekken dat jouw favoriete beroemdheid stiekem (of niet zo stiekem) gewoon lekker alleen maar plantjes vreet? Niets! Behalve misschien wereldvrede dan. En leven in een utopie waarin iedereen veganist is. Maar tot we daar zijn is dit ook best leuk. Hieronder volgt een lijstje van toffe mensen die zich in meer of mindere mate sterk maken voor het milieu, de dieren en publieke gezondheid.
Weinig jonge mensen zullen Billie Eilish niet kennen. Bekend van haar diep-emotionele en vaak treurige popsongs, heeft ze een gigantische following bij elkaar weten te verzamelen van meer dan 65 miljoen volgers op Instagram. Ze had er nog ‘maar’ 26 miljoen toen ze voor eens en altijd uitkwam als veganist, door de volgende post op haar story te delen:
In het filmpje was te zien hoe werknemers van de zuivelboerderij pasgeboren kalveren scheidden van hun moeders, hen sloegen, over de vloer sleepten, en ze weggooiden als oud vuil. Als ze weigerden te drinken dan werden ze geslagen of geschopt. De kalveren worden vervolgens gebrand en geslagen met het brandijzer, en de gestorven kalveren liggen op hoopjes. Niet gek dus, dat dat filmpje voor Billie Eilish de druppel was om haar stilte over veganisme te doorbreken.
Volgens een blogpost die ze heeft geschreven is ze al veganist sinds 2014: sinds haar twaalfde dus! Go Billie!
Billiardball Cupboardlatch, bekend van zijn rol als Sherlock Holmes (de serie, niet de films) en Dr. Strange in de Marvel Cinematic Universe, heeft een naam die het internet gewoon niet met rust kan laten, hoe hard het ook haar best doet. Hij is en blijft vegan, dus hij verdient wel een bepaalde mate aan respect, ja. Dat hij vegan is deelt Benadryl Flubbercrack in een interview op het YouTube kanaal Timed Out, zoals hieronder te zien is.
In ander leuk nieuws: naar het schijnt speelt boeddhisme en mindfulness een grote rol in het leven van Bendylick Slumberbelch. Niet geheel toevallig zijn dat twee dingen waar wij bij Vreetzaam ook zeker inspiratie uit hebben gehaald. We willen eigenlijk meer zeggen over Bendybobert Carrotstick puur en alleen om de trein gaande te houden, maar er zijn meer celebs die ook aandacht vereisen. Veel geluk in de toekomst, Scissorkick Cabbagepatch! (Sorry.)
“Pas nadat ik mij actief in ging zetten voor vrouwenrechten, realiseerde ik me dat veganisme en feminisme dicht bij elkaar staan. Zuivel en eieren komen niet zomaar van koeien en kippen: ze komen van vrouwelijke koeien en kippen. We buiten vrouwenlichamen uit en misbruiken de magie van vrouwelijke dieren om eieren en melk te maken.”Hiermee zegt ze eigenlijk dat je geen praktijken zou moeten ondersteunen waarbij vrouwelijke dieren uitgebuit en gemarteld worden voor wat eieren en melk, als je feminisme zou toepassen op alle dieren – in plaats van alleen op mensen. Een statement waar wij compleet achter staan!
Joaquin zag op driejarige leeftijd hoe vissers vissen doodsloegen tegen de zijkant van de boot. Toen hij dat zag, ervoer hij een diepgaand gevoel van afkeer en aversie tegen het machtsmisbruik waartoe mensen in staat waren. Dat was het moment dat hij begon aan zijn vegan journey.
He might be a joker, but he ain’t no clown. Misschien heb je wel Joaquin Phoenix’ bedankspeech bij de Oscars gezien. Die ging compleet viraal door zijn prominente houding en uitspraken over dierenrechten en de relatie tussen menselijk consumptiegedrag en onze ecologische voetafdruk.
Sinds dat moment op de vissersboot, al die jaren geleden, maakt hij zich al sterk voor een veganistisch dieet als dierenrechtenactivist. Niets anders dan hulde voor deze man, die zijn platform maar blijft inzetten om te vertellen waar hij in gelooft.
Volgens acteur Liam Hemsworth, die door Woody ‘geconverteerd’ is tot veganist tijdens het opnemen van The Hunger Games, is Woody zelf al rond de dertig jaar veganist. Het blijft ook niet bij Hemsworth: Woody staat erom bekend dat hij zijn medesterren wel vaker omkrijgt. Zo zeggen Thandie Newton (Solo: A Star Wars Story) en Sadie Sink (Stranger Things) ook vegan geworden te zijn dankzij hem.
Dat ie niet op z’n mondje is gevallen, is wel duidelijk. Samen met een aantal andere beroemdheden heeft ie zelfs de paus gevraagd om plantaardig te eten! Dat is ‘m helaas niet gelukt, maar de campagne waarvan het onderdeel was heeft door die stunt wel de nodige aandacht gekregen.
Je kent Mayim Bialik waarschijnlijk eerder als Amy Farrah Fowler: de slimme neurobioloog en de vriendin van Sheldon in The Big Bang Theory. Wat je misschien nog niet wist is dat ze in het echte leven een PhD heeft in neurowetenschappen. Oftewel: ze speelt praktisch zichzelf. O ja, en ze is ook vegan. Sinds kort is ze mede-eigenaar van een plantaardig restaurantje genaamd Bodhi Bowl in Los Angeles.
Daarnaast heeft ze ook een aardig succesvol YouTubekanaal waar ze naast veganisme ook praat over andere interessante of lastige onderwerpen zoals scheiden, open relaties, feminisme, en meer! Zeker een leuke om te volgen, wat ons betreft.
Wij houden ervan als invloedrijke mensen hun platform en status gebruiken voor iets goeds, zoals om een plantaardige levensstijl te promoten. Over invloedrijk gesproken: er zijn vast niet veel mensen die niet bekend zijn met het werk van James Cameron. Onder zijn naam vallen onder meer Titanic, de Terminator-franchise, Aliens en Avatar. Met zo’n cv is het bijzonder mooi meegenomen dat hij een uitgesproken veganist en milieuactivist is. Een leuke anekdote is dat hij op de set van Avatar uitsluitend plantaardig eten serveert, en dat ook doet voor alle vier de vervolgen.
Ook was hij producent van de Netflix-documentaire The Game Changers, waarin atleten gevolgd worden die geweldige prestaties neerzetten op een plantaardig dieet. Wist je bijvoorbeeld dat Patrik Baboumian, wereldrecordhouder in de powerlifting-categorie, een veganistisch dieet volgt? The Game Changers is zeker een aanrader om te kijken, vooral als je van sporten houdt!
Waarschijnlijk is deze naam voor de meeste een onbekende, maar Conor McGregor doet misschien wel een belletje rinkelen. Conor was voor jaren achter elkaar dé Ultimate Fighting Championship-kampioen. Met slechts drie verliezen in zijn hele carrière op dat punt en acht opeenvolgende overwinningen had niemand verwacht dat Nate Diaz – iemand die maar twaalf dagen van te horen had gekregen dat ie het op moest nemen tegen Conor, en ook nog eens veganist was sinds zijn achttiende – een einde zou maken aan Conors winning streak.
Nate Diaz werd door Conor (en vele andere in de vechtwereld) bespot om zijn plantaardige dieet. Dat kwam Conor echter duur te staan toen hij het in de tweede ronde al aflegde en moest afkloppen door een wurggreep van Nate. Met veganisten valt niet te sollen, zo blijkt maar weer! ;) Nate Diaz verschijnt ook in de eerder genoemde The Game Changers-documentaire op Netflix, mocht je meer willen zien.
Van een aantal mensen is het niet helemaal duidelijk of ze al (volledig) veganist zijn. Echter willen we niet alleen mensen die al helemaal plantaardig zijn toejuichen. Ook mensen die op de weg daarnaartoe zijn of zich anderzijds inzetten om vlees- en zuivelconsumptie te ontmoedigen willen we in de schijnwerpers zetten. Daarom hier nog wat eervolle vermeldingen van mensen die nog niet uitgesproken vegan zijn:
Ricky noemt het nergens expliciet, maar het is vrij duidelijk dat hij geen vlees meer eet omdat hij zo’n gigantische liefhebber van dieren is. Op Twitter deelt er niemand meer nare filmpjes en artikelen over dierenmishandeling, vergezeld door leuzen als “absolute cunts” en “dirty savages” dan de maker van de hitserie The Office. Ook hij grijpt bijna elke kans aan die hij krijgt om het bewustzijn over dierenleed te verhogen. Vegetarisch is hij sowieso. Of hij echt volledig vegan is, durven we echter niet te zeggen. Dat komt dan vooral omdat hij het zelf niet zegt.
Nog zo’n geval van iemand van wie we niet zeker weten of hij volledig plantaardig is, maar die wel zijn status en platform gebruikt om plantaardig eten te promoten, is Leonardo diCaprio. Hij is onder andere bekend van zijn rollen in Titanic en The Revenant. Toen hij dan eindelijk zijn Oscar in ontvangst mocht nemen voor die laatste film, gebruikte hij dat moment om te zeggen:
“[...] Climate change is real, it is happening right now. It is the most urgent threat facing our entire species, and we need to work collectively together and stop procrastinating.”
In 2016 is hij te zien in en produceerde hij de documentaire Before the Flood, waarop hij verder ingaat op de urgentie van het klimaatprobleem. Bekend is ook dat hij een actieve voorstander is van veganisme en zelf ook vaak plantaardig eet. Of hij dat uitsluitend doet, weten we niet.
Van Queen B weten we zeker dat ze niet expliciet vegan is. Althans, in ieder geval tot en met 2015 niet. Destijds schreef ze in een email aan de New York Times namelijk “I am not a vegan”. Wel is ze een enorme fan is van plantaardig eten, tot op het punt dat zij en haar man, de rapper Jay-z, een veganistisch maaltijdplan hebben opgesteld genaamd The 22 Days Nutrition Meal Planner. Het is bedoeld als een uitdaging van 22 dagen om mensen te helpen over te stappen op een plantaardig dieet.
Dat waren ze! Was jij verrast te ontdekken dat één of meerdere van deze mensen (grotendeels) veganist zijn? En wie is jouw vegan idool? We lezen het graag in de reacties!
Een grappig gegeven: gezond eten heeft meer te maken met wat je niet eet, dan met wat je wel eet. Ook binnen een standaard veganistisch dieet kan je niet zomaar alles eten dat plantaardig is, en verwachten dat dat goed voor je is. Ook plantaardig voedsel kan negatieve effecten op je gezondheid hebben. Ik hoor je al zuchten, en misschien denk je nu “Maar als zelfs veganistisch eten schadelijk kan zijn voor je gezondheid, wat blijft er dan nog over?”
Gelukkig is daar wel een positief (en wetenschappelijk eenduidig) antwoord op. Een whole foods plant based-diet, of volwaardig plantaardig dieet in het Nederlands, is een stroming binnen veganisme dat met eenvoudige richtlijnen ervoor zorgt dat je je gezondheid kan maximaliseren.
Een veganist eet geen vlees, kip, vis, zuivel, of eieren. Oftewel, geen dierlijke producten. Hiermee ontwijk je al een hoop elementen die slecht zijn voor ons lichaam - denk aan carcinogenen en cholesterol, dierlijke proteïnen en verzadigd vet, groeihormonen en meer. Je kunt als veganist echter nog steeds overdoseren op grote hoeveelheden vet, zout, en suiker. Vleesvervangers gemaakt van geconcentreerde eiwitten, denk aan de Beyond Burger of Kipstuckjes, brengen helaas weer hun eigen negatieve effecten met zich mee doordat het onnatuurlijke producten zijn. Onze miljoenen jaren oude verteringsstelsels zijn perfect geëvolueerd om een appel te herkennen en dat op de juiste manier te verwerken, maar van hevig bewerkte producten kan ons lichaam erg overstuur raken.
Hoe minder bewerkt voedsel is, hoe meer positieve gezondheidseffecten het heeft.
En zo komen we dus uit op een whole foods plant based-dieet, dat eigenlijk meer een levensstijl is dan een dieet. Binnen de whole foods plant based-levensstijl ligt de focus op ‘whole foods’ (volwaardig voedsel) - voedsel dat zo min mogelijk bewerkt is. Dat betekent: geen witbrood, maar volkorenbrood. Geen witte rijst, maar zilvervliesrijst. Geen sinaasappelsap, maar de hele sinaasappel. Geen voedsel met toegevoegd suiker of kunstmatige zoetstoffen. Waarom? In bijna alle gevallen geldt; hoe minder bewerkt voedsel is, hoe meer positieve gezondheidseffecten het heeft. Vice versa geldt vaak hetzelfde. Hoe meer een product bewerkt is, des te slechter is het voor je gezondheid.
Waar je zoveel van kan eten als je wilt zijn intacte volkoren granen (rijst, haver, maïs), fruit, groenten, en peulvruchten. Wat je ook prima kan eten, maar wat niet de focus in je dieet moet zijn, zijn noten, zaden, avocado’s, natuurlijke zoetmakers, en bepaalde tarwe- of sojaproducten die geen toegevoegde vetten bevatten zoals tofu en tempeh. Een goede vuistregel is dit: baseer je dieet voor 75% op zetmeel – zoals aardappelen, bonen en volkoren granen – en vul aan met groenten en fruit. En nul procent zuivel en vlees natuurlijk ;)
Zo simpel kan het zijn! Het mooie van volwaardig plantaardig eten is dat je, nadat je door je gewenningsperiode heen bent, niet meer hoeft op te letten op wat je eet. Je dieet is dan geëvolueerd in een levensstijl. Het verschil tussen een dieet en een levensstijl is dat een dieet vaak tijdelijk en moeilijk vol te houden is, omdat een dieet van je vraagt om op een voor het menselijk lichaam onnatuurlijke manier te eten. Maar bij een volwaardig plantaardig dieet keer je vrij letterlijk terug naar de roots, en daarom is het meer dan een dieet - een levensstijl die je zonder na te denken gemakkelijk vol kan houden.
Even belangrijk: mocht je op deze manier willen gaan eten, dan is het belangrijk om een B12-supplement te gebruiken. Slik minstens één keer per week 2.500 microgram (µg) cyanocobalamine, of dagelijks 150 µg.
Calorieën hoeven niet geteld te worden - je maag vertelt je of je genoeg gegeten hebt, zoals het hoort. Gekookt eten hoeft niet ontweken te worden, en maak gebruik van gemakkelijke opties als bevroren fruit en ingeblikte bonen. Experimenteer naar hartelust met alle kruiden die je vinden kan.
Volwaardig plantaardig leven betekent dagelijks je buikje tot verzadiging kunnen volvreten in de wetenschap dat je je lichaam het beste voedsel hebt gegeven dat er is. Als bonus heb je minimale impact gemaakt op het milieu en niet bijgedragen aan onnodig dierenleed. Een win-win-win-situatie. Wat wil je nog meer?
]]>